Vetoomus on osoitettu: Vlaamse Regering

Duizenden cursisten die een nieuwe taal willen/moeten leren worden binnenkort getroffen door de recente beslissing van de Vlaamse Overheid om de inschrijvingsgelden voor taalcursussen in de CVO’s te verhogen. Een cursus van 120 lestijden zal vanaf nu bijna 500€ kosten in plaats van 180€. Deze verhoging vormt voor ons allemaal een financiële drempel om een taal bij te leren. Erger nog is dat ook de vrijstellingen afgeschaft worden, een ramp voor mensen die al in een kwetsbare positie verkeren, zoals anderstalige nieuwkomers, werkzoekenden en laaggeschoolden.

Meertaligheid is van primordiaal belang in de zoektocht naar werk en om te functioneren in onze maatschappij. Taalonderwijs is geen luxe, maar een basisrecht en een essentieel instrument voor sociale inclusie, economische participatie en persoonlijke ontwikkeling. Levenslang leren wordt door de Europese Commissie sterk aangemoedigd en bovendien was het jarenlang de slogan van de Vlaamse regering. De overheid heeft volop ingezet op het belang van voortdurende vorming en bijscholing voor iedereen, ongeacht leeftijd, afkomst of diploma. Met de nieuwe maatregelen wordt deze visie nu openlijk ondermijnd en dreigt levenslang leren een lege slogan te worden.

Vooral in de grootsteden is taalvaardigheid niet optioneel, maar cruciaal. Frans en Engels zijn geen hobbytalen, maar noodzakelijke werktalen. Ze bepalen in een stad als Brussel, waar de helft van de vacatures meertaligheid vereist, rechtstreeks iemands kansen op tewerkstelling en maatschappelijke integratie. Kennis van meerdere talen is essentieel en het traject dat cursisten afleggen in een Brussels CVO verloopt daarom vaak stapsgewijs: ze starten met één taal en merken heel vlug dat ze zowel de andere landstaal alsook het Engels nodig hebben om te kunnen functioneren en zich te oriënteren in de multiculturele en economische context van onze hoofdstad. Het volwassenenonderwijs biedt een laagdrempelige opstap voor werkzoekenden, nieuwkomers en laaggeschoolden om hun positie op de arbeidsmarkt te versterken. Door de verhoging van het inschrijvingsgeld wordt deze poort nu gesloten. Een cursist die een niveau Frans of Engels wil behalen om te kunnen werken zal zonder vrijstellingen al vlug 3000€ moeten betalen, bijna drie keer zoveel als het inschrijvingsgeld van een universiteitsstudent.

De aangekondigde maatregelen hebben ook zware implicaties voor de leerkrachten die elke dag opnieuw alles geven in hun klas. Zij dreigen hun job te verliezen. Of is het de bedoeling om hen naar het secundair onderwijs te duwen? Het lesgeven aan volwassenen vereist een totaal andere aanpak en methodiek dan het lesgeven aan jongeren. Dat de maatregelen een oplossing zouden bieden voor het lerarentekort is een verkeerde inschatting. Verplichte reaffectaties zullen enkel leiden tot een grotere uitval, meer demotivatie en een enorm verlies van expertise.

Deze maatregelen komen bovenop andere oneerlijke maatregelen die het beroep van leerkracht al treffen, zoals de verlaging van de pensioenrechten. Met de nieuwe plannen dreigt de overheid zowel het volwassenenonderwijs als het welzijn van haar leerkrachten te ondermijnen.

Samengevat is dit een bijzonder kortzichtige manier van beleid voeren. Dit heeft een directe impact op de economische en sociale inclusie van onze cursisten. Uiteindelijk zal de hele samenleving de prijs betalen: minder kansen voor o.a. anderstaligen op de arbeidsmarkt, een afname van de tewerkstellingsgraad, meer sociale spanningen en steeds minder beschikbare en gemotiveerde leerkrachten. Het verhogen van de tarieven werkt uitsluiting in de hand en ondermijnt het beleid rond arbeidsintegratie, sociale cohesie en gelijke kansen.