792 signatures
Petitioner did not submit the petition.
Petition is addressed to: Minister Sprawiedliwości Zbigniew Ziobro
Wyobraź sobie, że rano puka do ciebie policja, następnie zakuwa cię w kajdanki i zamyka na 24 godziny areszcie, mgliście opisując stawiane ci zarzuty. Następnego dnia sąd zatwierdza przedłużenie aresztu do 3 miesięcy. Sytuacja powtarza się kilka razy. W końcu, po dwóch latach, wychodzisz na wolność. Wciąż ciążą na tobie oskarżenia, ale prokurator nie zdołał zebrać żadnych dowodów, więc nie odbyła się żadna rozprawa. Po latach śledztwo zostaje umorzone. Z twojego życiorysu zniknęło kilka lat, kariera zawodowa została przekreślona, a relacje z bliskimi nadszarpnięte lub całkowicie zniszczone. Możesz zaskarżyć państwo, ale nikt ci tego czasu nie zwróci.
Czy taki scenariusz wydaje ci się prawdopodobny?
Nie dość, że tego typu historie się zdarzają, to na dodatek zdarzają się wyjątkowo często. W każdym momencie w aresztach przebywa na świecie około 3 miliony osób i liczba ta wciąż rośnie. Nie, nie chodzi o to, że nagle organy ścigania stają się skuteczniejsze. Przyczyną wzrostów jest nonszalancja, z jaką prokuratura i sądy podchodzą do orzekania tymczasowego aresztowania jako środka zapobiegawczego. Oficjalnie, aresztowanie tymczasowe jest stosowane, by uniemożliwić podejrzanemu o przestępstwo ucieczkę, matactwo, lub by ograniczyć zagrożenie, jakie stanowi on dla społeczeństwa. Problem w tym, że w praktyce stosowania aresztowania tymczasowego nie ogranicza się do tych przypadków, lecz wykorzystuje się go po to, by zastraszyć oraz skłonić do współpracy z prokuraturą.
Polska znajduje się, niestety, w niechlubnej europejskiej czołówce jeśli chodzi o średni czas, jaki podejrzani spędzają w aresztach śledczych. Oczekują w areszcie średnio 9 miesięcy, czyli trzykrotnie dłużej niż w Austrii czy Wielkiej Brytanii. Niepokoi także rosnąca liczba osób przebywających w aresztach śledczych. Tylko w latach 2015–2020 wzrosła ona o ponad 100 procent. Sądy przychylają się do 9 na 10 prokuratorskich wniosków o zastosowanie tymczasowego aresztowania. Dzieje się to często na podstawie błahych przesłanek (na przykład pomówień). W efekcie Państwo Polskie coraz częściej jest zmuszone wypłacać duże odszkodowania osobom, które były niesłusznie osadzone.
Z punktu widzenia prokuratury osadzenie podejrzanego w areszcie to sytuacja wygodna: wytypowano przestępcę, zamknięto go, a kwestią czasu pozostaje zebranie odpowiednich dowodów i udowodnienie winy. Osoby przetrzymywane w aresztach śledczych mają bardzo ograniczone możliwości przygotowania własnej obrony. Nie wszystkich stać na adwokata, a w aresztach nie ma nawet komputera i drukarki, dzięki którym można porządnie przygotować pismo sądowe, czy inne formalne dokumenty. Tyle że każdy oskarżony ma prawo do obrony, a nadużywanie tymczasowego aresztowania uniemożliwia jego realizację.
Reason
W dyskusji na temat tymczasowego aresztowania w Polsce nie jest istotne, czy aresztowany okaże się ostatecznie winnym, czy nie - fundamentalną bowiem zasadą prawa jest domniemanie niewinności. Orzekanie tymczasowego aresztowania, którego trwanie przeciąga się na wiele miesięcy, a nawet lat z definicji wspomnianą zasadę narusza. Nie zmienia tego fakt, że sądy, wydając wyroki skazujące, uznają często czas przebywania w areszcie za część odbywania kary. Jest to tylko próba zrekompensowania nadużycia, do którego już obiektywnie doszło. Należy powiedzieć jasno:
Aresztowanie tymczasowe, bez procesu i bez wyroku, łamie wszelkie możliwe międzynarodowe konwencje, jest występkiem przeciw prawom człowieka i stawia pod znakiem zapytania praworządność każdego państwa, które ten występek systemowo umożliwia.
W związku z powyższym proponujemy działania, które ukrócą stosowanie tej praktyki w Polsce. Naszym zdanie należy:
1. Wprowadzić prawne limity dla maksymalnego czasu trwania tymczasowego aresztowania – jak we Francji czy w Holandii.
2. Wprowadzić kryterium wagi przewinienia. Tymczasowe aresztowanie powinno być stosowane wyłącznie w przypadkach ciężkich przestępstw.
3. Traktować zwolnienie za poręczeniem jako domniemane, a areszt jako konieczność. Pozbawienie wolności jako rodzące olbrzymie koszty społeczne powinno być traktowane jako ostateczność.
4. Zreformować wytyczne dla organów ścigania w taki sposób, by na etapie postępowania przygotowawczego domyślnie stosowały nieizolacyjne środki zapobiegawcze (np. poręczenie majątkowe, dozór policji), a tym samym realizowały w praktyce standardy wynikające z przepisów kodeksu postępowania karnego.
5. Stosować orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, w których znajduje się wiele szczegółowych gwarancji dla osób tymczasowo aresztowanych.
Pomóż nam zrealizować te postulaty! Podpisz petycję!
Sygnatariusze:
- Forum Obywatelskiego Rozwoju
- Polsko-Amerykańska Fundacja Edukacji i Rozwoju Ekonomicznego PAFERE
- Klub Jagielloński
- Stowarzyszenie Libertariańskie
- Fundacja Wolności i Przedsiębiorczości
- Stowarzyszenie Inicjatywa Firm Rodzinnych
- Związek Przedsiębiorców i Pracodawców
- Ruch Live and Let Live Warsaw
- Fundacja Wolności Gospodarcze
Źródła:
https://www.prisonstudies.org/sites/default/files/resources/downloads/world_pre-trial_list_4th_edn_final.pdf https://serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia/artykuly/8243463,tymczasowe-aresztowanie-staly-problem-w-praktyce-polskiego-procesu-karnego.html
https://zpp.net.pl/raport-zpp-proponujemy-szereg-dzialan-ktory-ukroci-naduzywanie-tymczasowego-aresztowania-w-polsce/
Share petition
Tear-off stub with QR code
download (PDF)Petition details
Petition started:
07/14/2022
Petition ends:
09/15/2022
Region:
Poland
Topic:
Civil rights
News
-
Petition wurde nicht eingereicht
on 16 Sep 2023Liebe Unterstützende,
der Petent oder die Petentin hat innerhalb der letzten 12 Monate nach Ende der Unterschriftensammlung keine Neuigkeiten erstellt und den Status nicht geändert. openPetition geht davon aus, dass die Petition nicht eingereicht oder übergeben wurde.
Wir bedanken uns herzlich für Ihr Engagement und die Unterstützung,
Ihr openPetition-Team -
Zmiany w petycji
on 19 Jul 2022 -
Zmiany w petycji
on 19 Jul 2022
Debate
W państwie prawa instytucja domniemania niewinności ma na celu zrównoważenie równowagi sił pomiędzy władzą wykonawczą a obywatelem. Państwo musi udowodnić obywatelowi winę przed pozbawieniem go wolności. Instytucja aresztu tymczasowego ze słabą kontrolą sądową zaburza równowagę sił, pozwalając władzy na de facto pozbawianie obywateli wolności "po uważaniu". Straty obywatela zatrzymanego w areszcie (utrata pracy / zaufania / relacji rodzinnych) bywa trudna do naprawienia.
No CONTRA argument yet.